Vandaag, op de sterfdag van de oude meester, verschijnt Campagne in Frankrijk 1792 van Johann Wolfgang von Goethe. 

 

In 1792 neemt Goethe deel aan de veldtocht van de Pruisische en Oostenrijkse legers tegen het Jacobijnse Frankrijk. De troepen dringen tot diep in de Champagne door, maar worden bij Valmy teruggeslagen. Von hier und heute geht eine neue Epoche der Weltgeschichte aus, schrijft Goethe. Voor het eerst in de moderne geschiedenis wordt een professioneel leger van huurlingen verslagen door een leger dat voornamelijk uit dienstplichtige burgers en vrijwilligers bestaat. De ‘neue Epoche’ betekent ook dat de pogingen de monarchie in Frankrijk te herstellen, definitief mislukt zijn. De Fransen trekken op hun beurt oostwaarts en vallen de Palts binnen. Mainz wordt ingenomen. Wanneer het Pruisisch-Oostenrijkse coalitieleger in het voorjaar van 1793 het gebied ten oosten van de Rijn herovert, volgt het beleg van de stad. Ook Goethes verslag van het beleg van Mainz is in dit boek opgenomen.

Campagne in Frankrijk 1792 verschijnt voor het eerst in Nederlandse vertaling. Die werd verzorgd door wijlen Wilfred Oranje (1951-2011), vermaard vertaler van Duitse klassieken. Het zou de laatste vertaling worden die Oranje voor zijn veel te vroege verscheiden voltooide. Het boek werd bezorgd en nauwgezet geannoteerd door Theo Kramer.